Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δυναμική προσωπικότητα, η Μαρία Συρεγγέλα εργάζεται σκληρά και αθόρυβα πολλά χρόνια τώρα για τα θέματα ισότητας των δυο φύλων, τονίζοντας σε κάθε ευκαιρία πως «καμία μορφή βίας δεν είναι αποδεκτή». Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας στις 8 Μαρτίου, η υφυπουργός εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων παραχωρεί στο ΟΚ! μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης.
Ήταν περίπου έναν χρόνο πριν όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης της ανέθεσε τη θέση της υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδιας για την Ισότητα των Φύλων, τη Δημογραφική Πολιτική και την Οικογένεια, σε μια χρονιά που αναμφίβολα ταυτίστηκε με το κίνημα #ΜeΤoo.
Στην πραγματικότητα, όμως, η ενασχόληση της Μαρίας Συρεγγέλα με θέματα ισότητας ξεκινά πολλά χρόνια πίσω. Έχοντας θητεύσει ως γενική γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και αναλαμβάνοντας πλέον το δύσκολο αυτό χαρτοφυλάκιο έχει δώσει στον εαυτό της, όπως εξομολογείται, την υπόσχεση να καταφέρει με όλες τις δυνάμεις της να συνδράμει στην εξάλειψη φαινομένων βίας και κακοποιητικών συμπεριφορών προς τις γυναίκες.
Συναντιόμαστε σε μια πολύ άσχημη συγκυρία για τον πλανήτη μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Εν έτη 2022, δυστυχώς, μιλάμε για πόλεμο…
Βλέπουμε μια άδικη εισβολή, την οποία καταδικάζουμε ανεπιφύλακτα. Ο ουκρανικός λαός υποφέρει, ο άμαχος πληθυσμός κινδυνεύει. Οι πολίτες εκεί ανάμεσά τους και χιλιάδες Έλληνες– ζουν ένα δράμα. Καταδικάζουμε την ωμή βία του πολέμου, που αντιβαίνει τις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της ίδιας της ζωής. Κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να βιώνει αυτή τη φρίκη. Κανένα παιδί δεν θα έπρεπε να ζει και να μεγαλώνει με τον φόβο στην ψυχή του. Καμία οικογένεια δεν θα έπρεπε να φοβάται το ξημέρωμα της επόμενης ημέρας.
Η προηγούμενη χρονιά αναμφίβολα ταυτίστηκε με το #ΜeΤoo. Άνοιξαν στόματα, έσπασε ο κύκλος της σιωπής. Έχετε ακούσει περιστατικά βίας, κακοποίησης που σας έχουν σοκάρει;
Ειδικά κατά τη διάρκεια του lockdown υπήρξαν περιστατικά που πραγματικά με είχαν ταράξει πάρα πολύ. Περιστατικά με άσκηση βίας και κακοποίησης σε σύζυγο και παιδί ταυτόχρονα. Δεν μπορούσα και δεν μπορώ ακόμη να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι στον κόσμο. Οι γυναίκες πρέπει να βλέπουν τα προειδοποιητικά σημάδια των συντρόφων τους και να τα αναγνωρίζουν. Γι’ αυτό και όλες οι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που κάνουμε είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Πρόσφατα, μάλιστα, «τρέξαμε» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την καμπάνια «Λέξεις μαχαίρια», στέλνοντας το μήνυμα ότι «από ένα σημείο και έπειτα κάποιες λέξεις γίνονται μαχαιριές», ενώ σχεδιάζουμε κι άλλες καμπάνιες ενημέρωσης για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών.
Όλες αυτές οι βίαιες συμπεριφορές οφείλονται εν μέρει σε παθογένειες της κοινωνίας. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες που εντοπίζετε;
Τα έμφυλα στερεότυπα που είναι βαθιά ριζωμένα σε πολλά κοινωνικά επίπεδα και ασκούν επιρροή στην κατανομή των ρόλων μεταξύ γυναικών και αντρών. Οι γυναίκες με τους άντρες είναι ίσοι αλλά δεν τυγχάνουν ίσης αντιμετώπισης. Για να καταπολεμήσουμε τα περιστατικά βίας, οφείλουμε να αποδομήσουμε τα στερεότυπα και να αλλάξουμε την κουλτούρα της κοινωνίας μας, μαθαίνοντας στους νέους ότι πρέπει να σεβόμαστε την αξιοπρέπεια και την προσωπικότητα των άλλων ανθρώπων και ότι καμία μορφή βίας δεν είναι αποδεκτή.
Τι μήνυμα στέλνετε στις γυναίκες θύματα κακοποίησης που φοβούνται να μιλήσουν;
Να μιλούν, να μη σιωπούν, να μη φοβούνται, να μην αισθάνονται ενοχές. Υπάρχουν δομές στήριξης, όπως η Γραμμή SOS 15900, 43 συμβουλευτικά κέντρα και 19 ξενώνες φιλοξενίας σε όλη τη χώρα σε απόρρητα μέρη, που είναι στο πλευρό των γυναικών θυμάτων βίας και τους προσφέρουν δωρεάν ψυχοκοινωνική, νομική στήριξη, εργασιακή συμβουλευτική και φιλοξενία (χωρίς εισοδηματικά κριτήρια). Εμείς ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να σπάνε τη σιωπή τους και να καταγγέλλουν. Οι δράστες τιμωρούνται και οι γυναίκες με τη βοήθεια του επιστημονικού προσωπικού του Δικτύου Δομών μας ξεφεύγουν από το κακοποιητικό περιβάλλον και αλλάζουν σελίδα στη ζωή τους.
Ποια είναι τα βήματα που πρέπει άμεσα να ακολουθήσει μια γυναίκα που βιώνει κακοποίηση;
Να διευκρινίσουμε ότι αν πρόκειται για περιστατικό στο οποίο υπάρχει κίνδυνος σωματικής ακεραιότητας, πρέπει να ειδοποιηθεί άμεσα η αστυνομία ή να καταγγελθεί στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα. Δίπλα στις γυναίκες, όμως, που βιώνουν περιστατικά βίας και κακοποίησης είναι και το Δίκτυο Δομών μας που ήδη αναφέραμε. Το προσωπικό συμβουλεύει τις γυναίκες και τα τρίτα πρόσωπα πώς να αντιμετωπίσουν τις κακοποιητικές συμπεριφορές και τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για να ξεφύγουν από τον κύκλο της βίας. Να αναφέρω, δε, ότι όσες και όσοι θέλουν να ενημερωθούν για τις δομές μας αλλά και για τα τηλέφωνα στα οποία μπορούν να καλούν, δεν έχουν παρά να επισκεφτούν την ιστοσελίδα metoogreece.gr.
Εσείς αντιμετωπίσατε ποτέ κακοποιητικές συμπεριφορές στον εργασιακό σας χώρο λόγω του ότι ήσασταν γυναίκα;
Σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, κάθε γυναίκα έχει αντιμετωπίσει. Θα σας πω ένα μικρό παράδειγμα, όπου μέσα σε 2 μόλις λεπτά δέχτηκα όλο τον σεξισμό που γινόταν. Το 2004 ήμουν υποψήφια, με λίστα τότε, στις Ευρωεκλογές και είχα πάει να καταθέσω τα χαρτιά μου. Ήμουν η πιο νέα του ψηφοδελτίου. Ήταν, λοιπόν, εκεί ο κύριος που μάζευε αυτά τα χαρτιά. Μόλις με είδε, με ρώτησε με απορία: «Εσείς τι κάνετε εδώ; Δεν είστε λίγο μικρή;» και του απάντησα πως είμαι σε ηλικία που επιτρέπει το σύνταγμα να είμαι υποψήφια. Τότε είπε στον διπλανό του: «Είδες; Ήρθε η ποσόστωση…». Φυσικά του ανταπάντησα και συνέχισε λέγοντας πως είμαι «γλωσσού». Σε έναν άντρα δεν θα έκαναν ποτέ αυτό το σχόλιο. Αν μια γυναίκα ανεβάσει τον τόνο της φωνής, χαρακτηρίζεται υστερική, ενώ ο άντρας δυναμικός…
Πλησιάζει η ημέρα που οι γυναίκες στην πολιτική θα φτάσουν σε ποσοστά τους άντρες χωρίς να είναι υποχρεωτική η ποσόστωση στα ψηφοδέλτια;
Πιστεύω πως οι σύγχρονες Ελληνίδες συμμετέχουν, διεκδικούν και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των πολιτικών εξελίξεων. Σαφώς υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν ώστε να αφήσουμε στο παρελθόν λανθασμένα στερεότυπα, ωστόσο είμαι αισιόδοξη πως θα τα καταφέρουμε. Θα πετύχουμε την ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και αντρών στη δημόσια ζωή του τόπου μας και σύντομα δεν θα ψάχνουμε γυναίκες για να συμπληρώσουν θέσεις στο ψηφοδέλτιο.
Σήμερα μπορούμε να μιλάμε για ισότητα των φύλων στην πράξη;
Πλέον γίνονται σημαντικά βήματα για να υπάρχει ισότητα στην πράξη. Το πιο σημαντικό είναι να αρχίσουν οι γυναίκες να έχουν αυτοπεποίθηση, να μη φοβούνται και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους.
Είστε μητέρα δύο αγοριών. Πόσο χρόνων είναι οι γιοι σας;
Ο Βασίλης και ο Κωνσταντίνος είναι στην εφηβεία. Ο μεγάλος είναι 15 και πηγαίνει Γ’ Γυμνασίου και ο μικρός 12, στην Α’ Γυμνασίου. Το μεγάλο μου άγχος είναι τα αγόρια μου να μεγαλώσουν με σωστό τρόπο. Ο μπαμπάς τους, παρόλο που και ο ίδιος δουλεύει πάρα πολλές ώρες, μετέχει στην ανατροφή τους και προσπαθούμε από κοινού να υπάρχει μια ισορροπία μέσα στο σπίτι, στις δουλειές του σπιτιού και στα πάντα.
Θα λέγατε πως η ελληνική οικογένεια είναι σε κρίση;
Νομίζω ότι κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης αποδείξαμε ότι η ελληνική οικογένεια ήταν αυτή που έσωσε καταστάσεις. Καταλάβαμε ποια είναι τα σημαντικά στη ζωή και σίγουρα δεν είναι η δημοσιότητα, τα χρήματα και η εξουσία. Το πιο σημαντικό είναι να έχεις κοντά σου ανθρώπους που σε αγαπούν. Πιστεύω ότι η κρίση αυτή μας έκανε καλύτερους ανθρώπους.
Τι σας έχει μάθει μέχρι τώρα η ανάμειξή σας με την πολιτική;
Ότι η πολιτική υπηρετεί αξίες που προάγουν το κοινό συμφέρον και ότι η πολιτική κρίνεται από το αποτέλεσμα.
Συμπληρώστε τις φράσεις.
Η γυναίκα του 2022 είναι… …η γυναίκα που μπορεί να διεκδικήσει και να κάνει πράξη όσα θέλει και ονειρεύεται. Και το μέλλον ανήκει σε αυτούς που…τολμούν και δουλεύουν πολύ για να κατακτήσουν τους στόχους τους.
Διαβάστε περισσότερα στο περιοδικό ΟΚ! που κυκλοφορεί με Τα Νέα Σαββατοκύριακο.
