Δεν είναι λίγοι αυτοί που παρατηρούν κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου μια ανεξήγητη θλίψη. Αρκετοί μάλιστα τονίζουν πως δεν «συμπαθούν» τα Χριστούγεννα και ένας από τους λόγους είναι τα αρνητικά φορτισμένα συναισθήματα που βιώνουν. Η ψυχολόγος Μαρία Λαΐου μιλάει στο okmag για τη μελαγχολία των γιορτών.
«Δεν είναι λίγοι αυτοί που αναφέρουν ότι στην εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων βιώνουν δυσφορικά συναισθήματα όπως αυτά της θλίψης , μοναξιάς και της απόγνωσης. Οι ματαιωμένες προσδοκίες για το πώς θα έπρεπε να είναι η ζωή τους, που για μεγάλο χρονικό διάστημα έμπαιναν “κάτω από το χαλί” γίνονται πίεση και αδιέξοδο που κάνουν τα άτομα να “σκοντάφτουν” και να πονούν την περίοδο των γιορτών», εξηγεί η ψυχολόγος Μαρία Λαΐου για ένα όχι και τόσο σπάνιο φαινόμενο.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; «Οι αιτίες είναι σύνθετες και σίγουρα διαφορετικές για κάθε άτομο. Τα άτομα μπορεί να μελαγχολούν επειδή ανήκουν σε μια οικογένεια που παρεκκλίνει από το πρότυπο που επιβάλλεται κοινωνικά και δεν επικρατεί η εορταστική ατμόσφαιρα. Αυτό τροφοδοτείται από τις συγκρίσεις στις οποίες μπαίνουν αντανακλαστικά και στις οποίες επενδύουν με φαντασιώσεις οπου οι “άλλοι” υπερτερούν και εκείνοι νιώθουν “μικροί”.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο η καταναγκαστικότητα της χαράς που επικρατεί κατά την διάρκεια της εορταστικής περιόδου οδηγεί σε καταπίεση των συναισθημάτων με αποτέλεσμα τα δυσφορικά συναισθήματα να αποκτούν πολλή δύναμη και παράλληλα να αμφισβητούνται επειδή “κανονικά” δεν θα “έπρεπε” να υπάρχουν. Τα άτομα αμφισβητούν την ίδια τους την πραγματικότητα άρα και τον ίδιο τους τον εαυτό με αποτέλεσμα να νιώθουν αποκλεισμένοι και ότι δεν ανήκουν πουθενά!», αναλύει η ψυχολόγος.
Οι αιτίες όμως που μας οδηγούν στη μελαγχολία των γιορτών δεν σταματούν εκεί. «Ακόμη μια πιθανή έλλειψη υποστηρικτικού δικτύου (συντροφικές ή φιλικές σχέσεις) επανέρχεται και διογκώνεται την περίοδο των γιορτών, ενδεχομένως τοποθετώντας αυτές τις μέρες, σαν τις πλέον κατάλληλες για να λυθούν όλα όσα τους απασχολούν, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι ρεαλιστικό.
Και σαν να μην φτάνουν όλα τα παραπάνω, τα άτομα γίνονται αυστηρά κα τιμωρητικά με τους εαυτούς τους καθώς πολλοί δεν κατάφεραν να τηρήσουν και να ανταποκριθούν στους στόχους που είχαν θέσει εστιάζοντας προφανώς στα λάθη και τις αποτυχίες τους. Εστιάζουν δηλαδή στον σύντροφο που δεν ήρθε, στην προαγωγή που δεν πήρε… Δηλαδή, συμβολικά, στην μετακίνηση που δεν έγινε! Οι “ψυχικές” μετακινήσεις όμως γίνονται με συμπονετική διάθεση προς τον εαυτό. Αν θέλουμε να μετακινηθούμε μπορούμε να συνεχίσουμε να προσπαθούμε αφού επιτρέψουμε στον εαυτό μας να στενοχωρεθεί και ναι…. Ακόμη και στην περίοδο των γιορτών».
Τι μπορούνε, ωστόσο, να κάνουν για να νιώσουν καλύτερα την εορταστική περίοδο όσοι βιώνουν την προαναφερθείσα μελαγχολία; Η ψυχολόγος Μαρία Λαΐου απαντάει: «Επιλέγοντας άτομα που νιώθουμε κοντά μας και μπορούν να μας καταλάβουν ελαφραίνει λιγάκι το φορτίο και νιώθουμε περισσότερο συνδεδεμένοι. Και αν κάποιος μας επιβαρύνει που δεν θα “έπρεπε” είναι εντάξει να κρατήσουμε τις αποστάσεις μας και να μας προστατεύσουμε.
Η μαγεία των Χρισουγέννων όπως και κάθε μαγεία δεν φέρνει την αλλαγή. Την αλλαγή την φέρνει η μαγεία μέσα μας, η οποία πηγάζει πρώτα από την φροντίδα και την προστασία του εαυτού και μετέπειτα από την κινητοποίηση του δυναμικού μας».
Η Μαρία Λαΐου, Ψυχολόγος – MSc Κλινική Νευροψυχολογία.
