Στις 6 Μαρτίου το 1994 έφυγε από τη ζωή η Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός Μελίνα Μερκούρη, έπειτα από άνιση μάχη με τον καρκίνο. «Γεννήθηκα Ελληνίδα» δήλωνε με καμάρι σε όλες τις συνεντεύξεις της στο εξωτερικό και ήταν αυτή που διακήρυττε ότι η βαριά βιομηχανία της χώρας μας είναι ο πολιτισμός.

Η Μελίνα Μερκούρη είναι μια από τις σπουδαίες γυναικείες μορφές της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Πολύπλευρη και ζωντανή προσωπικότητα, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στον αγώνα κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών το 1967 – 1974 και υπήρξε σπουδαία ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου με διεθνή φήμη.

Οι ρόλοι που έχει ερμηνεύσει έχουν γράψει ιστορία στον κινηματογράφο. Ήταν επίσης μια πολιτική που άφησε το στίγμα της στον ελληνικό πολιτισμό. Η Μελίνα (το υποκοριστικό των δύο ονομάτων της Αμαλία – Μαρία) Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου 1920. Καταγόταν από οικογένεια πολιτικών και ήταν η αγαπημένη εγγονή του Σπύρου Μερκούρη – ενός από τους πιο επιτυχημένους και δημοφιλείς δημάρχους Αθηναίων για περισσότερα από 30 χρόνια – και κόρη του Σταμάτη Μερκούρη, βουλευτή της ΕΔΑ (Κόμμα Δημοκρατικής Αριστεράς). πρώην Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Δημοσίων Έργων.

Η πρώτη μεγάλη επιτυχία της Μελίνας στο θέατρο ήταν ο ρόλος της Μπλανς Ντυμπουά στο «Ένα τραμ με το όνομα πόθος» του Τενεσί Ουίλιαμ, που ανέβηκε από το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν το 1949.

Παντρεύτηκε μικρή τον κατά πολύ μεγαλύτερό της μεγαλοκτηματία Παναγή Χαροκόπο αλλά χώρισαν γρήγορα. Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγραψε ιστορία καθώς ήταν η «Στέλλα» στην ομώνυμη ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη το 1955. Στις Κάννες γνώρισε και ερωτεύτηκε με τον Ζιλ Ντασέν τον οποίο τελικά παντρεύτηκε το 1966. Η φήμη της εκτοξεύτηκε με την ταινία «Ποτέ την Κυριακή» για την οποία βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Καννών, ενώ ήταν υποψήφια και για Όσκαρ.

«Γεννήθηκα Ελληνίδα» δήλωνε με καμάρι η Μελίνα Μερκούρη σε όλες τις συνεντεύξεις της στο εξωτερικό και ήταν αυτή που διακήρυττε ότι η βαριά βιομηχανία της χώρας μας είναι ο πολιτισμός. Η κινηματογραφική της καριέρα ήταν κατά αποκλειστικότητα διεθνής, με εξαίρεση τη θρυλική «Στέλλα» του Μιχάλη Κακογιάννη, η μοναδική ελληνική ταινία που γύρισε.

Η Μελίνα Μερκούρη διέψευσε περίτρανα τον Φιλοποίμενα Φίνο, τον πατριάρχη της εγχώριας παραγωγής, που επέμενε στα πρώτα της βήματα πως ήταν αντικινηματογραφική ηθοποιός. Εκείνη όχι απλά έκανε μια σπουδαία καριέρα σε όλη την υφήλιο, αλλά το όνομά της συνδέθηκε άρρηκτα με τον πολιτισμό της χώρας που τη γέννησε.

Η Μελίνα Μερκούρη έπαιξε σε 18 ταινίες που άφησαν εποχή στον παγκόσμιο κινηματογράφο, ενώ συνεργάστηκε με πολύ σπουδαίους ηθοποιούς, όπως οι Άντονι Πέρκινς, Κερκ Ντάγκλας, Λόρενς Ολίβιε, Ρόμι Σνάιντερ, Πίτερ Ουστίνοφ, Ιβ Μοντάν, Τζίνα Λολομπρίτζιτα, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και πολλούς ακόμα.

Φωτογραφίες: Μάκης Δελαπόρτας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ