Κατά πολλούς οι Απόκριες είναι η πιο διασκεδαστική γιορτή του χρόνου, που δεν άφηνε ασυγκίνητους ούτε τους μεγάλους σταρ εκείνης της εποχής. Την Αλίκη που ντυνόταν Χαβανέζα ή Κολομπίνα, τη Ζωζώ που διοργάνωνε πάρτι μασκέ που κρατούσαν μέχρι το πρωί και τη Ρίκα που έραβε κοστούμια ειδικά για την περίσταση.
Το αρχαιότερο έθιμο
Ως έθιμο θεωρείται από τα αρχαιότερα και κουβαλά μια ιστορία χιλιετιών, αφού οι ρίζες του κρύβονται στις διονυσιακές τελετές της αρχαίας Ελλάδας. Οι εορτασμοί του καρνάβαλου γίνονταν με την παρέλαση άρματος που ξεκινούσε από τη θάλασσα, συμβολίζοντας τον ερχομό της άνοιξης. Οι επιβαίνοντες στο άρμα χυδαιολογούσαν κατά του συγκεντρωμένου πλήθους που τους επευφημούσε – εξού και η έκφραση «άκουσε τα εξ αμάξης». Πίσω από το άρμα ακολουθούσαν χορευτές και τραγουδιστές μεταμφιεσμένοι με προσωπίδες που τραγουδούσαν σατιρικά τραγούδια. Η καρναβαλική σάτιρα επικεντρωνόταν σε καταστάσεις, γεγονότα ή επεισόδια που διαδραματίζονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε. Το καρναβάλι είναι σίγουρα στενά συνυφασμένο με την πολιτιστική κουλτούρα του τόπου, αλλά και με τις εκφράσεις της καθημερινότητας. Οι εορτασμοί αυτοί πέρασαν από πολιτισμό σε πολιτισμό δεχόμενοι επιρροές από διάφορες κουλτούρες και ιστορικά γεγονότα. Στις μέρες μας έφτασαν ως ολοκληρωμένες εκδηλώσεις από τις τοπικές κοινωνίες με παρελάσεις και τυποποιημένες γιορτές. Ωστόσο στη δεκαετία του ’60 το Καρναβάλι έζησε μέρες εξαιρετικής γκλαμουριάς, έντονου ξεφαντώματος και ξέφρενης διασκέδασης. Όλα όμως κάτω από το μέτρο του επιτρεπτού και της δημόσιας τάξης.
Νοσταλγικό φλας μπακ
Ας θυμηθούμε, λοιπόν, τις τρελές Αποκριές των χρόνων εκείνων παρέα με τους αγαπημένους σταρ του ελληνικού κινηματογράφου, που πολλοί από αυτούς πρωτοστατούσαν στα αποκριάτικα μπαλ μασκέ πάρτι της εποχής και φωτογραφίζονταν για τα γιορτινά εξώφυλλα των λαϊκών περιοδικών. Επίσης, θα θυμηθούμε πώς διασκέδαζε η ελίτ της αθηναϊκής κοινωνίας και πώς ξεφάντωνε ο απλός λαός στους δρόμους και στα σοκάκια της πόλης ντυμένοι μασκαράδες με μια διάθεση διονυσιακού ενθουσιασμού.
Στης Πλάκας τις ανηφοριές
Το επίκεντρο της αποκριάτικης ατμόσφαιρας ήταν σίγουρα η Πλάκα. Οι αυλές των σπιτιών καθαρές, στολισμένες, πολύχρωμα φωτογραφημένες και οι νοικοκυρές στις πόρτες να κερνάνε γλυκά, κρατώντας καλάθια με χαρτοπόλεμο, σερπαντίνες και κομφετί για να μοιράσουν στους περαστικούς. Σε όλα τα μπαλκόνια, τα χαγιάτια και τα παράθυρα απλωμένα κιλίμια, κεντημένα στρωσίδια, κουβέρτες, λαχούρια, κοντογούνια, σημαίες, βεντάλιες και επιγραφές που χαιρετούσαν τους καρναβαλιστές. Γέλια, φωνές, σκουντήματα, πειράγματα, ροπαλιές και τραγούδια απ’ όλους. Μικροί και μεγάλοι ξεχύνονταν στους δρόμους και γλεντούσαν ντυμένοι μασκαράδες. Πιερότοι, κολομπίνες, ιππότες, φασουλήδες, Γενοβέφες και μαρκησίες. Όλοι σε ένα ξέφρενο γλέντι. Σκέτος πανζουρλισμός! Το κρασί έρρεε άφθονο στις ταβέρνες και στα κουτούκια της περιοχής μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, όπως τον παλιό, καλό καιρό που οι κρασοπατέρες σταματούσαν το πιόμα το χάραμα, όταν εμφανιζόταν ο σαλεπιτζής. Η τσίκνα από τη σούβλα, τα ψητά και τα τηγανητά μεζελίκια ανακατεμένη στον αέρα με τους ήχους των μουσικών, τα κλαρίνα, τις φλογέρες, τις κιθάρες, τις λατέρνες και τα μαντολίνα. Όλα ανακατωμένα! Όλα κάτω από το ξέφρενο κέφι των γλεντοκόπων. Σιγά σιγά όλο αυτό το πολύχρωμο ποτάμι με τους καρναβαλιστές από την Πλάκα μεταφερόταν και στους υπόλοιπους δρόμους της Αθήνας. Το γλέντι ξεχυνόταν και στους μεγάλους κεντρικούς δρόμους της πόλης, Ερμού, Μητροπόλεως, Πανεπιστημίου. Η Πανεπιστημίου ιδιαίτερα ήταν ο κεντρικός άξονας, όπου τα παλιότερα χρόνια γινόταν και η μεγάλη παρέλαση με το γαϊτανάκι, τους ξυλοπόδαρους και τους φασουλήδες. Ωστόσο η Πάτρα κράτησε το έθιμο με τα άρματα και τη μεγάλη παρέλαση και έμεινε ασυναγώνιστη στα χρόνια που ακολούθησαν. Το γαϊτανάκι βέβαια ήταν αναπόσπαστο μέρος της καρναβαλικής φιέστας, ένα αποκριάτικο έθιμο που ζει σήμερα μόνο στην επαρχία και στα χωριά. Στην ουσία ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα παραδοσιακά παιχνίδια της Αποκριάς. Ένας χορός που οι συμμετέχοντες χορεύουν γύρω από ένα κοντάρι δεμένο με πολύχρωμες κορδέλες. Ο καθένας που συμμετέχει κρατά μία από αυτές στο χέρι του και κατά την περιστροφή του οι κορδέλες τυλίγονται στο κοντάρι. Ένας χορός αγάπης και συμφιλίωσης με ιδιαίτερους συμβολισμούς, αλλά και με ξέφρενη διασκέδαση, πλεγμένη με χρώματα, κέφι, γέλιο και τραγούδι. Ο κυκλικός χορός συμβολίζει τον κύκλο της ζωής, από τη ζωή στον θάνατο, από τη λύπη στη χαρά κι από τον χειμώνα στην άνοιξη. Εξάλλου και οι Απόκριες αποτελούν μια γιορτή χαράς που συνδυάζεται με την αναζωογόνηση, το ξύπνημα της φύσης, τον συμβολισμό της ελευθερίας και το καλωσόρισμα της ελπιδοφόρας άνοιξης. Η μέρα θεριεύει, η γη αναγεννιέται, η φύση οργιάζει και ο Διόνυσος εισβάλλει μέσα μας με μια έντονη παιγνιώδη διάθεση. Έστω τουλάχιστον για μία μέρα μόνο τον χρόνο, μπορούμε να αισθανόμαστε απόλυτα ελεύθεροι να πιούμε, να χορέψουμε, να τραγουδήσουμε και να διασκεδάσουμε. Έτσι όπως δεν μπορούμε όλο τον υπόλοιπο χρόνο. Με γέλια, φωνές, πειράγματα, σκουντήματα, τραγούδια, χορούς και γλέντια.
Οι χοροί της ελίτ κοινωνίας
Πολλοί, επίσης, επιτυχημένοι χοροί με την ελίτ της υψηλής κοινωνίας στήνονταν από τα μεγάλα ξενοδοχεία της πρωτεύουσας στις πολυτελείς αίθουσές τους. Από τους πιο φημισμένους ήταν εκείνοι της Μεγάλης Βρετάννιας, του Χίλτον και του Ακροπόλ, αλλά και των night clubs Αθηναία και Lido. Ένας ξεχωριστός χορός είχε γίνει και στο ξενοδοχείο Βασιλεύς Γεώργιος το 1960, που το είχε διοργανώσει η Φιλοδασική Yπηρεσία και είχε καλεσμένη τη διάσημη Χιλιανή τραγουδίστρια Ροζίτα Σεράνο, για χάρη της οποίας είχαν βαφτίσει με τo όνομά της μια πάστα, τη γνωστή Σεράνο. Έπαιζε η ορχήστρα του Μίμη Πλέσσα και στο τέλος της βραδιάς, όπως το απαιτούσε το έθιμο, βραβεύτηκε και η καλύτερη μεταμφίεση. Ο χορός των Eλλήνων συγγραφέων που έγινε στη Μεγάλη Βρετάννια το 1957 ήταν από τους πιο ιστορικούς αποκριάτικους χορούς εκείνων των χρόνων. Είχαν παρευρεθεί ο Βασίλης Λογοθετίδης, η Ίλια Λιβυκού, η Τζένη Καρέζη, ο Αλέκος Σακελλάριος, η Μιράντα Μυράτ, ο Σπύρος Μελάς και πολλοί ακόμα. Τη βραδιά παρουσίασαν ο Λάμπρος Κωνσταντάρας και η Μαίρη Αρώνη. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλές γνωριμίες από εκείνα τα πάρτι κατέληξαν σε πολύ πετυχημένους γάμους, αφού το φλερτ πρωτοστατούσε και πίσω από τις μάσκες ήταν πιο εύκολη και δελεαστική η γνωριμία και η προσέγγιση. Πολλά ζευγάρια λικνίζονταν στους ρυθμούς του μάμπο και της σάμπας, ενώ κάποια άλλα πιο ρομαντικά επέλεγαν πιο slow ρυθμούς και αποτραβιούνταν σε πιο σκοτεινές γωνιές για να βγάλουν τις μάσκες και να γνωριστούν καλύτερα. Γύρω τους βέβαια οι σερπαντίνες και ο χαρτοπόλεμος έπεφταν βροχή.
Ο Μίμης Φωτόπουλος με τη σύζυγό του Μαργαρίτα σε αποκριάτικο χορό στη Δραματική Σχολή Αθηνών το 1967. 
Ο Ντίνος Ηλιόπουλος στην αγκαλιά του Γιώργου Οικονομίδη στο Θέατρο Γκλόρια το 1966. 
Όλοι ήθελαν τη Γεωργία Βασιλειάδου στα αποκριάτικα πάρτι τους, η οποία παρουσίαζε σατιρικά νούμερα και τραγούδια. 
Ο Νίκος Φώσκολος και η Άννα Καλουτά στον αποκριάτικο χορό που είχε διοργανώσει η ηθοποιός το 1969. 
Η Ίλια Λιβυκού, η Μιράντα Μυράτ, ο Βασίλης Λογοθετίδης, ο Σπύρος Μελάς, η Τζένη Καρέζη, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας και ο Αλέκος Σακελλάριος στον χορό θεατρικών συγγραφέων. 
Η Αλίκη Βουγιουκλάκη σε αποκριάτικο κάλεσμα το 1959.
Πάρτι που άφησαν εποχή
Μπορεί οι περισσότεροι από εμάς σήμερα να συνδέουμε το ελληνικό Καρναβάλι με την Πάτρα και τα τοπικά ήθη και έθιμα των διάφορων περιοχών να διαδόθηκαν μέσω τηλεόρασης, ωστόσο η αλήθεια είναι πως οι Απόκριες ανέκαθεν σχετίζονταν με την αστική κουλτούρα. Αξέχαστα έχουν μείνει τα πάρτι μεγάλων αστικών και πλούσιων οικογενειών στα χρόνια του ’60, όπου όλοι συναγωνίζονταν σε ποιο σπίτι θα γίνει το πιο γκλαμουράτο αποκριάτικο πάρτι και τι απόηχο θα αφήσει το μπαλ μασκέ της οικογένειας, αφού γινόταν πάντα με ένα συγκεκριμένο θέμα. Ένα από τα πιο πετυχημένα εκείνης της εποχής, όπως θυμούνται οι παλιοί Αθηναίοι, ήταν το «Μια βραδιά στο λιμάνι», όπου όλες οι μεγαλοκυρίες των Αθηνών είχαν ντυθεί πόρνες. Τρανταχτά ονόματα της κοινωνικής, καλλιτεχνικής και πνευματικής ελίτ έκαναν την εμφάνισή τους σε εκείνα τα ιστορικά πάρτι με εντυπωσιακές φορεσιές, αληθινά κοσμήματα και πανάκριβα κοστούμια, που τα σχεδίαζαν και τα έραβαν μήνες πριν. Κοστούμια που φιλοτέχνησαν σπουδαίοι ενδυματολόγοι μέχρι και διάσημοι σκηνογράφοι του θεάτρου, όπως ο Γιάννης Τσαρούχης. Η Ρίκα Διαλυνά, που αγαπούσε πολύ τις Απόκριες και είχε παρευρεθεί σε πολλά από τα κοσμικά πάρτι της εποχής εκείνης, θυμάται: «Αγαπούσα πολύ τις Απόκριες και πήγαινα κάθε χρόνο καλεσμένη στα μεγαλύτερα πάρτι. Θυμάμαι πως είχα μόνιμα σπίτι μου μια μοδίστρα που μου έφτιαχνε κάθε χρόνο τα αποκριάτικα κοστούμια μου. Μου άρεσε πολύ να κάνω εμφάνιση και να εντυπωσιάζω. Σε έναν από τους πιο φημισμένους χορούς της Μεγάλης Βρετάννιας είχα ντυθεί pin-up girl. Αλλά η πιο αγαπημένη μου στολή ήταν το περίπτερο. Ναι, σε κάποιο άλλο πάρτι είχα ντυθεί περίπτερο! Φορούσα μια κοντή φουστίτσα, η οποία είχε πάνω πιασμένα με μανταλάκια όλα μου τα εξώφυλλα από τα περιοδικά της εποχής. Κάτω από το στήθος μου ήταν ζωγραφισμένο με ζελατίνα ένα μαύρο τηλέφωνο και για καπέλο φορούσα το κιόσκι του περιπτέρου. Άρεσε πολύ. Κάποτε είχα κερδίσει κι ένα ταξίδι στη Γαλλία, αφού είχα βγει πρώτη σ’ έναν χορό μεταμφιεσμένων με μια στολή που τη λέγαμε ηλεκτρονικό εγκέφαλο. Ήταν πολύ πρωτότυπο!». Αλλά και η Άννα Καλουτά διασκέδαζε πολύ με τα αποκριάτικα πάρτι. Της άρεσε μετά τις παραστάσεις της στο θέατρο να βάζει τους τεχνικούς να παραμερίζουν τα σκηνικά και να οργανώνει επί σκηνής πάρτι μεταμφιεσμένων που άφησαν εποχή. Ως επί το πλείστον της άρεσε να ντύνεται άντρας με σμόκιν και ημίψηλο καπέλο. Κάποτε είχε πάει σε έναν αποκριάτικο χορό στο κέντρο που τραγουδούσαν η Μαίρη Λίντα και ο Μανώλης Χιώτης. Εκείνη καθόταν ντυμένη άντρας στο πρώτο τραπέζι και φλέρταρε εμφανέστατα τη Μαίρη Λίντα. Ο Χιώτης που δεν την είχε γνωρίσει, εκνευρίστηκε, πήγε κοντά της, την έπιασε από το πέτο και της είπε: «Ρε συ, θα πάψεις να κορτάρεις τη γυναίκα μου;». Τότε εκείνη έβγαλε τη μάσκα και σκασμένη από τα γέλια του είπε: «Ρε Μανώλη, έτσι φέρεσαι στους πελάτες;». Αλλά και ο Γιώργος Ζαμπέτας στα μαγαζιά που τραγουδούσε δημιουργού – σε πάντα στους αποκριάτικους χορούς του διονυσιακή ατμόσφαιρα. Οι θαμώνες και οι θαυμαστές του έφευγαν μόνο με την παρέμβαση της Αστυνομίας, καλώντας οι γείτονες το 100, αφού δεν ήθελαν με τίποτα να σταματήσουν τη διασκέδασή τους και να φύγουν έστω και στις 6.00 το πρωί από το μαγαζί. Η βασίλισσα βέβαια του Καρναβαλιού ήταν αναμφίβολα η Ζωζώ Σαπουντζάκη, αφού είχε κερδίσει επάξια τον τίτλο με διαφορά στήθους, όπως λένε, από τη Ρίκα Διαλυνά. Ιστορικά έχουν μείνει τα αποκριάτικα πάρτι που διοργάνωνε στο σπίτι της στην Κυψέλη, απ’ όπου περνούσε όλη η κοσμική Αθήνα της εποχής την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Ένα πάρτι που τελείωνε το πρωί της Καθαράς Δευτέρας. Η Ζωζώ είχε μανία με τα αποκριάτικα κοστούμια, τα οποία της τα έραβαν, όπως και τις εξαντρίκ τουαλέτες της, οι μεγαλύτεροι μόδιστροι εκείνων των χρόνων. Επίσης, ένα από τα πιο πετυχημένα πάρτι τότε που έγινε σε σκηνή θεάτρου ήταν εκείνο του Ντίνου Ηλιόπουλου στο Θέατρο Γκλόρια, όπου έπαιζε το Έκτο πάτωμα. Μετά το τέλος της παράστασης έστησε ένα πάρτι μεταμφιεσμένων, όπου οικοδεσπότες ήταν εκείνος, η γυναίκα του Χίλντα, ο σκηνοθέτης Ντίνος Δημόπουλος και η σύζυγός του Φλωρέττα Ζάννα. Και ποιοι δεν έδωσαν το «παρών» σε εκείνο το πάρτι; Τζένη Καρέζη, Κώστας Βουτσάς, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Μάνος Κατράκης, Άννα Φόνσου, Κάκια Αναλυτή, Γιώργος Οικονομίδης, Κώστας Ρηγόπουλος, Σμαρούλα Γιούλη, Δέσπω Διαμαντίδου, Αλέκος Λειβαδίτης, Ορέστης Λάσκος, Μπεάτα Ασημακοπούλου, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Νίκος Ρίζος, Χριστίνα Σύλβα και πολλοί ακόμα. Πολλοί χοροί, επίσης, στήνονταν σε αρκετά νυχτερινά μαγαζιά που τους παρουσίαζαν γνωστοί και σπουδαίοι ηθοποιοί με πολύ υψηλές αμοιβές. Η πιο περιζήτητη ήταν η Γεωργία Βασιλειάδου, που μάλιστα έπαιζε και πολλά αποκριάτικα νούμερα από την παλιά Αθήνα, καθώς και τραγουδούσε ντυμένη κολομπίνα γνωστά τραγούδια με παραφρασμένους κωμικούς στίχους
Στα χρόνια του ’60 η Ζωζώ Σαπουντζάκη ήταν αδιαμφισβήτητα η βασίλισσα του Καρναβαλιού. 
Με τη Ρίκα Διαλυνά. 
Στιγμιότυπο από την ταινία Μια τρελλή… τρελλή… οικογένεια (1965) με πρωταγωνιστές την Τζένη Καρέζη και τον Αλέκο Αλεξανδράκη. 
Με τον Γιώργο Ζαμπέτα σε ένα από τα θρυλικά αποκριάτικα πάρτι στο σπίτι της στην Κυψέλη. 
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου και η Ξένια Καλογεροπούλου στην ταινία Γάμος αλά ελληνικά (1964). 
Η Ρένα Βλαχοπούλου στην ταινία Η θεία μου η χίπισσα (1970).
Από το περιοδικό ΟΚ! που κυκλοφορεί με Τα Νέα Σαββατοκύριακο.
