Η ζωγραφική σαν εσωτερική μνήμη αποκτά ιδιαίτερο βάρος αυτές τις ημέρες στη Λευκωσία. Στην γκαλερί Καπάταης, η ζωγραφική του Δημήτρη Γέρου εμφανίζεται όχι σαν αναδρομή, αλλά σαν συμπύκνωση. Ένα σώμα έργων που γεννήθηκε στα τελευταία εννέα χρόνια και μοιάζει να συνομιλεί ταυτόχρονα με το παρελθόν και με κάτι βαθιά εσωτερικό, σχεδόν αρχέγονο.
Τα εγκαίνια και η σιωπηλή βαρύτητα της στιγμής
Την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, παρουσία πλήθους φιλοτέχνων, η Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη εγκαινίασε την ατομική έκθεση ζωγραφικής του καλλιτέχνη. Ήταν μια στιγμή με τη σιωπηλή επισημότητα που συχνά συνοδεύει τα έργα τα οποία δεν χρειάζονται επεξηγήσεις για να επιβληθούν.
Η παλέτα του Δημήτρη Γέρου παραμένει αυστηρά περιορισμένη. Μαύρο, λευκό, κόκκινο, γκρι. Χρώματα που λειτουργούν όχι ως διακόσμηση, αλλά ως δομικά υλικά ενός κόσμου απογυμνωμένου από περιττές αφηγήσεις. Σε καμβά ή λινό, οι συνθέσεις του αναπτύσσονται με καθαρά περιγράμματα και απόλυτη οικονομία μέσων. Το βλέμμα δεν διασκορπίζεται. Το θέμα έρχεται μπροστά, σχεδόν απαιτητικά, σαν να ζητά από τον θεατή να σταθεί.
Μνήμη, σιλουέτες και αρχαία ίχνη
Οι πίνακες θα μπορούσαν να ιδωθούν ως απόηχος των ασπρόμαυρων σιλουετών του 18ου αιώνα ή των ελληνικών μελανόμορφων αγγείων του 7ου αιώνα π.Χ., όχι ως μίμηση, αλλά ως μνήμη. Το ανθρωπάκι που τρέχει, οι ελέφαντες, τα δάση, τα πουλιά, τα φεγγάρια. Σύμβολα που επανέρχονται επίμονα στο έργο του και σχηματίζουν μια εσωτερική γλώσσα, αναγνωρίσιμη και αινιγματική μαζί.
Ο λόγος των άλλων για το έργο του
Τον πρόλογο του πολυσέλιδου καταλόγου υπογράφει ο Ai Weiwei, σημειώνοντας ότι οι πίνακες αυτοί του θυμίζουν αρχαία έργα, γιατί μέσα από τις στοιχειώδεις αντιθέσεις μαύρου και λευκού αφηγούνται τις πιο μυστηριώδεις ιστορίες και διατηρούν μια ζωντάνια που αντιστέκεται στον χρόνο. Η εισαγωγή του καταλόγου ανήκει στον Dominique Nahas, πρώην διευθυντή του Neuberger Museum της Νέας Υόρκης, ο οποίος περιγράφει το εικαστικό σύμπαν του Γέρου ως έναν αυτόνομο κόσμο. Έναν κόσμο που αποφεύγει την εύκολη ερμηνεία και επιλέγει την ειλικρίνεια της βασικής συναισθηματικής αλήθειας.
Μια διεθνής διαδρομή χωρίς επίδειξη
Δεν είναι τυχαίο ότι για το έργο του Δημήτρη Γέρου έχουν γράψει στο παρελθόν προσωπικότητες όπως η Louise Bourgeois, ο Jeff Koons και ο Edward Albee. Ούτε ότι, κατά τη μακρόχρονη παραμονή του στη Νέα Υόρκη, συνδέθηκε φιλικά με καλλιτέχνες και συγγραφείς όπως οι Arman, Chuck Close, Tom Wesselmann, Duane Michals, Gore Vidal και Jonathan Franzen. Η πορεία του δεν χτίστηκε με θόρυβο, αλλά με συνέπεια και ουσία.
Με περισσότερες από 60 ατομικές εκθέσεις διεθνώς, με έργα σε σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και με πάνω από 25 βιβλία που αποτυπώνουν το πολυδιάστατο έργο του, ο Γέρος κινείται με άνεση ανάμεσα στη ζωγραφική, τη φωτογραφία και τη σκέψη. Η επόμενη έκθεσή του, την άνοιξη του 2026, στη Throckmorton Fine Art στη Νέα Υόρκη, μοιάζει ήδη με φυσική συνέχεια αυτής της διαδρομής.
Ζωγραφική σαν εσωτερική μνήμη
Η ζωγραφική σαν εσωτερική μνήμη δεν περιγράφει απλώς ένα ύφος. Περιγράφει μια στάση. Στη Λευκωσία,το παρόν της δουλειάς του είναι αυτό που κυριαρχεί. Μια ζωγραφική λιτή αλλά φορτισμένη, που δεν επιδιώκει να εντυπωσιάσει, αλλά να παραμείνει. Και τελικά, να θυμίζει πως ορισμένοι καλλιτέχνες δεν αφηγούνται ιστορίες. Δημιουργούν τόπους όπου ο θεατής καλείται να σταθεί μόνος του, χωρίς οδηγίες, απέναντι σε ό,τι τον αφορά βαθύτερα.
Διαβάστε επίσης: Diana Vreeland Christmas red: Χριστούγεννα στο κόκκινο