Σήμερα θα μιλήσω για το τραύμα με πολύ απλά λόγια να γίνει κατανοητό το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος και κατ’ επέκταση γιατί οι άνθρωποι συμπεριφερόμαστε διαφορετικά σαν να είμαστε άλλοι κόσμοι ο καθένας μας. Το βρέφος με το που γεννιέται ενδιαφέρεται να συνδεθεί. Θέλει να δημιουργήσει δεσμό. Αυτό χρειάζεται για να επιβιώσει. Αναλόγως τι σχέση δημιουργείται ειδικά με τη μητέρα θα παίξει μεγάλο ρόλο στη μετέπειτα ζωή του. Ένας υγιής δεσμός που η μητέρα θηλάζει το μωρό, το αγαπάει, το νοιάζεται, το φροντίζει, αποκτά το βρέφος συναισθηματική ασφάλεια και άρα θετική ανταπόκριση αργότερα στα γεγονότα της ζωής του. Αν ο γονιός είναι αποφευκτική φιγούρα δεν αναλαμβάνει ευθύνες, φοβάται, το παραμελεί, δεν νιώθει ότι ο ίδιος αξίζει, η όλη του ιδιοσυγκρασία επηρεάζει την ομαλή ανάπτυξη του μωρού. Αντιθέτως ένας ενήλικας που δεν φοβάται να αντιμετωπίζει καταστάσεις, είναι, νιώθει ικανός, το δείχνει, δημιουργεί γερές βάσεις για ένα παιδί να λειτουργήσει αργότερα με ψυχική ανθεκτικότητα, δηλαδή να εξελιχθεί σε άτομο που θα μπορεί να προσαρμόζεται θετικά παρά τις όποιες αντίξοες συνθήκες.
Τι γίνεται λοιπόν με το τραύμα;
Το τραύμα είναι κάτι που μας έχει δημιουργήσει πόνο και αυτός ο πόνος ερμηνείες. Όλοι έχουμε περάσει κάτι άλλοι μικρότερο άλλοι μεγαλύτερο. Για όλους όμως είναι πόνος. Άλλοι το διαχειρίζονται γρήγορα και άλλοι το ξεχνούν, το αφαιρούν από τη μνήμη, όχι από επιλογή, αλλά επειδή ο εγκέφαλος το κάνει ως προστασία, με μεγάλη πιθανότητα να ακολουθήσει μετατραυματική αγχώδης διαταραχή. Στην εφηβεία το παιδί με τραύμα θα δρα με διάφορους αντιδραστικούς τρόπους. Για παράδειγμα είναι πιθανό να προσποιείται ότι δεν έχει συμβεί κάτι, αλλά να βασανίζεται, να έχει φαντασιώσεις εκδίκησης, να νιώθει ντροπή, ενοχές, να απομονώνεται, να αποφεύγει φιλίες, να επιθυμεί πειραματισμούς σε ουσίες. Αργότερα η δεκαετία 20-30 γίνεται η δεκαετία των μαθημάτων. Σε αυτή τη δεκαετία θα έλξει αρκετές καταστάσεις και γεγονότα επανάληψης του παιδικού τραύματος. Στα 30 πλέον χρόνια ξεκινάει και κάνει έντονα τη φανέρωση σου το τραύμα σαν να μας μιλάει πιο ξεκάθαρα. Σαν να αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι χρειάζεται να αλλάξει. Αυτό το… «δεν πάει άλλο» που λέμε. Αν ένα άτομο φοβάται να αντιμετωπίσει κατάματα μια κατάσταση είναι γιατί μέσα του θεωρεί ότι είναι μάταιο. Θεωρεί ότι η πληγή είναι ανοιχτή καθώς ζει μέσα από αυτή και θεωρεί την αγάπη σκληρή, ή ότι την έχει ονοματίσει αναλόγως σε τι περιβάλλον μεγάλωσε και ο φόβος τον καθίζει σε κατάσταση παγώματος. Οι άλλες δυο μορφές αντιμετώπισης, εκτός από το πάγωμα, είναι η μάχη και η φυγή. Αν δεν χρησιμοποιηθεί καμία από τις παραπάνω τρεις εκδοχές το άτομο μπορεί να το διαχειριστεί με εσωτερική φυγή, να κλειστεί στον Εαυτό του.
Αυτό που χρειάζεται ένα παιδί από νωρίς από τους φροντιστές του, είναι να του εμφυτευτεί η αξία του! Φυσικά δεν πρόκειται για κάτι που μαθαίνεται με λόγια αλλά με πράξεις των ίδιων των γονέων καθώς ένα μωρό επηρεάζεται από το περιβάλλον του και το μιμείται. Ακόμα και ο τρόπος που παίζει αφορά τους χαρακτήρες που γνωρίζει, μιμείται δηλαδή μαμά, μπαμπά, αδέλφια. Αν οι γονείς τσακώνονται μπροστά του συχνά, βλέπει βία, παραμελείται, ακούει φωνές, τότε το παιδί όσο μεγαλώνει θα νιώθει ανεπάρκεια και θα βλέπει τον κόσμο υπό το πρίσμα της επικινδυνότητας. Το τραύμα μας λοιπόν διαμορφώνει πεποιθήσεις, σύμφωνα με το πώς βλέπουμε τον κόσμο, την όλη κοσμοθεωρία μας, την προσωπική μας ταυτότητα. Το τραύμα, κάνει την εμφάνιση του με διάφορους τρόπους, η συμπεριφορά μας είναι το πιο εύκολο δείγμα για να δούμε και να ακούσουμε τι υποστηρίζει ένα άτομο για να διεισδύσουμε πιο βαθιά μέσα του. Αυτά που μας θυμώνουν, μας πληγώνουν έχουν ρίζα. Είναι σημαντικό να βρούμε αυτή τη ρίζα, γιατί διαφορετικά αν δεν βρεθεί, θα σωματοποιηθεί είτε με αυτοάνοσα, είτε με ψυχικές διαταραχές! Πιθανή ουσιοεξαρτήση, υπερβολική λήψη τροφής, απομόνωση, έλλειψη εμπιστοσύνης, αποφυγή δεσμών, επικριτική τάση, χαμηλή αυτοεικόνα, αγοραφοβία είναι κάποια από τα συμπτώματα που παρατηρούνται. Δημιουργεί καταστροφικές σκέψεις, παρερμηνεύει και δυσχερεί σε καταστάσεις.
Παρατηρείται μάλιστα αλεξιθυμία, να μην μπορεί δηλαδή το άτομο να περιγράψει αυτό που νιώθει. Το τραύμα αλλάζει την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου, δημιουργεί στρες και αν αυτό γίνει χρόνιο υπάρχει δυσκολία στη λήψη αποφάσεων. Οι κρίσεις πανικού είναι μια αντίδραση όπως και οι υστερίες. Νομίζει το άτομο ότι ο κόσμος θέλει να τον βλάψει. Κανείς δεν θέλει. Κανείς δεν θέλει τίποτα από εσένα. Εσύ διαλέγεις τι θες να ζήσεις και μόνο εσύ, ασυνείδητα φυσικά, μέχρι να αποκτήσεις την επίγνωση της συνειδητότητας, όχι της ευφυΐας το τονίζω αυτό, της συνειδητότητας, να μπορείς να διακρίνεις. Πώς γίνεται αυτό; Με θεραπεία! Χρειάζεται εμείς να επαναλειτουργήσουμε όλα αυτά τα κομμάτια μέσα μας που αιμορραγούν. Να αλλάξουμε σκέψη και συναίσθημα στο ερέθισμα. Να εστιάσουμε στις δεξιότητες.
Ζεις αυτά που θες;
Ένα παράδειγμα: Νιώθω άγχος έχω επιδείξεις γυμναστικής. Θα έχει κόσμο, θα γελοποιηθώ, δεν θέλω να πάω. Αλλαγή σκέψης: Νιώθω άγχος ,έχω επιδείξεις γυμναστικής, θα αφιερώσω διπλό χρόνο στην προπόνηση να φτάσω στο σημείο να νιώσω σίγουρος για το αποτέλεσμα. Να το νιώσω εύκολο. Αν το τραύμα ζει για χρόνια χωρίς να έχει αντιμετωπιστεί αυτό ολοένα και μεγαλώνει καθώς ο κόσμος ακουμπάει σε αυτό, όχι γιατί επιθυμεί να μας πληγώσει αλλά επειδή εμάς μας πληγώνει και το έλκουμε ξανά και ξανά μέχρι να πάρουμε την απόφαση να το εξετάσουμε ουσιαστικά. Τι κάνουμε; Απιστούμε! Σε ποιον; Στον ίδιο μας τον Εαυτό! Αναλογίσου! Ζεις αυτά που θες; Το να απιστείς στα θέλω σου είναι σαν να επιλέγεις τη δυστυχία σου. Μάθε να ακούς το σώμα σου, τα συναισθήματα σου. Αν δεν το κάνεις, θα ζήσεις μέσα ένα ψέμα για ζωή. Προτίμησε τις συνέπειες της αλήθειας σου. Ο άνθρωπος αλλάζει! Θέλει δουλειά και αφοσίωση. Ότι και να αποφασίσεις ωστόσο αφορά το ποιος είσαι εσύ. Κανέναν δεν εκδικείσαι παρά μόνο εσένα αν επιλέξεις να μην ακολουθήσεις την καρδιά σου. Σκέψου μονάχα ότι όταν αποφασίσεις να θεραπευτείς, παύεις να βλέπεις περιορισμούς, έχεις όλες τις δυνατότητες μπροστά σου ανοιχτές. Δεν χρειάζεται άλλο να ζεις μέσα από τον φόβο του τραύματος. Μπορείς να ζήσεις εντελώς νέα μοτίβα σαν να είσαι ένας καινούργιος καθαρός άνθρωπος χωρίς οι αναμνήσεις του παρελθόντος να σε περιορίζουν και να σκέφτεσαι την αποφυγή του πόνου επειδή έχεις περάσει άσχημα. Λειτουργώντας με το να μην πράξεις αυτό που φοβάσαι, ζεις αυτό που φοβάσαι.
Δεν θα αλλάξει τίποτα που θες να αλλάξει, αν δεν αλλάξεις εσύ!
Και αυτά όλα στα γράφει ένας άνθρωπος που θεραπεύτηκε από τον φόβο του έρωτα. Είχα τάσεις φυγής για χρόνια, είχα η ίδια τον φόβο ότι ο έρωτας πληγώνει, καθώς έχω πληγωθεί. Όπως το βλέπω είχα δυο επιλογές, να επικαλεστώ ότι ο έρωτας πονάει και να συμβιβαστώ σε μια ζωή χωρίς έρωτα και σε συγκαταβατικές σχέσεις ή να επιλύσω τις φοβίες μου, τις ανασφάλειες μου από ό,τι μου είχε συμβεί και να λέω «ναι» στη ζωή, «ναι» στον έρωτα! Δεν είναι ο έρωτας το πρόβλημα, το πρόβλημα είναι οι πεποιθήσεις μας, άρα εμείς. Αφού αφαίρεσα αυτά τα προγράμματα που με έλεγχαν, σήμερα είμαι ένας άλλος άνθρωπος και όχι επειδή απλά σας το λέω, αλλά επειδή ζω αυτά που σας λέω! Και αυτό το αναφέρω καθώς δεν έχει καμία σημασία τι λέμε, σημασία έχει να είμαστε και να πράττουμε αυτά που λέμε. Τότε αποκτούν τα λόγια αξία! Όταν υπάρχει σύμπνοια, τότε υπάρχει αποτέλεσμα. Δεν θα αλλάξει τίποτα που θες να αλλάξει, αν δεν αλλάξεις εσύ! Ένα υπέροχο που έμαθα μέσα από τη θεραπευτική είναι, ότι όσο επιθυμείς το μόνο που καταφέρνεις είναι να αποκτήσεις την εμπειρία της επιθυμίας. Δράσε! Δράσε αλλιώς και πάλι αλλιώς. Μέχρι να πετύχεις ό,τι είναι αυτό που θες. Όσους ανθρώπους και να αλλάζεις αν δεν αντιμετωπίσεις τη ρίζα του πόνου σου, θα ζεις μία από τα ίδια. Μην το επιλέξεις. Για εμένα πόνος είναι να μην θες να αλλάξεις όπως το βλέπω πια και αυτή η επιλογή είναι δική σου, άρα εσύ επιλέγεις τι θες να ζήσεις. Εσύ έχεις τη πίτα, εσύ και το μαχαίρι. Θα πονέσεις και κατά τη διάρκεια της αλλαγής, δεν θα είναι όλα ρόδινα, αλλά αυτός ο πόνος είναι εντελώς διαφορετικός. Ανακουφιστικός, θα έλεγα, μέχρι που φτάνει η στιγμή να γίνεται πούπουλο το ίδιο σου το σώμα! Σε έμαθες. Σε γνώρισες. Σε κατανόησες. Σε συγχώρησες. Σε αγάπησες. Σε συνέδεσες. Τα χρόνια αποκτούν αξία όταν το σώμα που κατοικείς ωριμάζει και μετατοπίζεσαι!
Διαβάστε επίσης:
Σόφη Πασχάλη: Συγκατοικείς με τις σκέψεις σου! Διάλεξε τις έξυπνα και με αγάπη
