Υπάρχουν στιγμές όπου η τέχνη δεν παρουσιάζεται απλώς· επιστρέφει. Επανέρχεται σε έναν τόπο που τη γέννησε, τη διαμόρφωσε, την ενέπνευσε. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με τη Μόνικα Μπελούτσι, η οποία βρίσκεται ξανά στην Αθήνα με αφορμή την προβολή της διεθνούς παραγωγής «Μαρία Κάλλας – Μόνικα Μπελούτσι: Μια Συνάντηση».
Καλεσμένη του πολιτιστικού οργανισμού «Λυκόφως», η Ιταλίδα σταρ δεν έρχεται απλώς ως πρωταγωνίστρια μιας ταινίας· έρχεται ως φορέας μιας αφήγησης που ξεκίνησε εδώ, μπροστά σε 5.000 θεατές στο Ηρώδειο, και τώρα κλείνει τον κύκλο της με συγκίνηση.
Το υβριδικό ντοκιμαντέρ των Γιάννη Δημολίτσα και Τομ Βολφ γεννήθηκε από την ανάγκη να συλλάβει κάτι που δεν χωρά εύκολα σε λέξεις: τη συνάντηση δύο γυναικών που δεν συναντήθηκαν ποτέ, αλλά μοιράζονται την ίδια παλλόμενη αλήθεια. Στην οθόνη, εσείς παρακολουθείτε τη Μπελούτσι να εισχωρεί στα «ενδότερα» της Μαρίας Κάλλας, όχι με μίμηση ή εξιδανίκευση, αλλά με έναν σχεδόν τελετουργικό σεβασμό. Οι επιστολές και οι αναμνήσεις της ντίβας λειτουργούν σαν πλέγμα μέσα στο οποίο η Μόνικα κινείται προσεκτικά, αποκαλύπτοντας την ευθραυστότητα μιας γυναίκας που έγινε σύμβολο.
Το έργο δεν κάνει απλώς αναδρομή στη ζωή της Κάλλας. Αναμετριέται με τον μύθο της. Τολμά να δείξει τη σιωπή πίσω από τη φωνή, την πειθαρχία πίσω από τη λάμψη, τον πόνο πίσω από το μεγαλείο. Η Κάλλας παρουσιάζεται όχι ως θεότητα της όπερας, αλλά ως μια γυναίκα που ξεπέρασε τη μοίρα της και μεταμόρφωσε τις πληγές της σε δημιουργία. Κι εκεί, μέσα σε αυτή τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στη δύναμη και την ευαλωτότητα, η Μπελούτσι βρίσκει την πιο αληθινή εκδοχή της.
Η ταινία, συμπαραγωγή Γαλλίας–Ιταλίας–Ελλάδας, έχει ήδη ταξιδέψει στα πιο σημαντικά φεστιβάλ του κόσμου. Από τη Ρώμη μέχρι το San Sebastián και από το MoMA μέχρι το Lumière και το Marrakech, έχει συναντήσει κοινά που βλέπουν στην Κάλλας όχι μόνο μια θρυλική σοπράνο, αλλά και μια μορφή σχεδόν υπαρξιακή: μια γυναίκα που έζησε πιο έντονα απ’ όσο χωρά η ίδια της η φωνή.
Δεν είναι τυχαίο ότι η ταινία επιστρέφει στην Αθήνα την ημέρα των γενεθλίων της Κάλλας. Η προβολή στο Θέατρο Παλλάς, παρουσία της Μπελούτσι και με ανοιχτή συζήτηση υπό τον Ορέστη Ανδρεαδάκη, λειτουργεί σαν φόρος τιμής. Σαν μια υπόκλιση στον άνθρωπο πίσω από τον μύθο, σε μια γυναίκα που έμαθε να μεταμορφώνει τον πόνο της σε τέχνη — και σε μια άλλη που ξέρει πώς να τιμά αυτή τη μεταμόρφωση.
Το ντοκιμαντέρ προσφέρει κάτι περισσότερο από μια καλλιτεχνική εμπειρία. Προσφέρει ένα ταξίδι σε δύο παράλληλες διαδρομές: εκείνη της Κάλλας, που αγωνίστηκε για να δημιουργήσει, και εκείνη της Μπελούτσι, που αγωνίζεται για να κατανοήσει. Κι όταν αυτές οι δύο πορείες διασταυρώνονται, ακόμη κι αν χωρίζονται από δεκαετίες, γεννιέται μια συνάντηση που δεν χρειάζεται χρόνο για να υπάρξει.
Διαβάστε επίσης: Μόνικα Μπελούτσι: Η επιβλητική εμφάνιση που θύμιζε Μαρία Κάλλας δίπλα στον Τιμ Μπάρτον στο Μαρακές
