Κάποτε αναγκαίο αξεσουάρ για την αγορά ή τη συγκομιδή, σήμερα η «καλαθένια» τσάντα της παραλίας δηλώνει πολλά περισσότερα από το “είμαι διακοπές”: δηλώνει στυλ, νοσταλγία, και μία ανάγκη για ύλη που αναπνέει.
Και αν τα πρώτα καλάθια φτιάχνονταν για ψωμί ή λουλούδια, οι ψάθινες tote bags που κρατούν σήμερα τα κορίτσια του καλοκαιριού κουβαλούν SPF 50, παρεό Dior και έναν εσωτερικό μύθο: της γυναίκας που μπορεί να κουβαλήσει τον κόσμο με στιλ.
Η ψάθινη τσάντα ως πολιτισμικό σύμβολο
Το 1956, η Τζέιν Μπίρκιν γέμιζε ένα ψάθινο καλάθι με ψώνια στο Saint-Tropez, χωρίς να ξέρει πως θα γίνει το απόλυτο αντικείμενο πόθου του θερινού στυλ. Η εικόνα της – συχνά barefoot, με μαλλιά ατημέλητα και καλαθάκι στο μπράτσο – έγινε αρχετυπική. Από εκείνη τη στιγμή, η ψάθα πέρασε στο στυλιστικό συλλογικό ασυνείδητο ως το απόλυτο καλοκαιρινό statement: μια επιστροφή στην απλότητα με ταυτότητα.
Givenchy & Venet: Όταν η ψάθα έγινε προσωπική υπόθεση
Αλλά πολύ πριν γίνει mainstream, η ψάθινη τσάντα ήταν η σιωπηλή συμφωνία μεταξύ αριστοκρατικού ύφους και καλοκαιρινής ανεμελιάς. Δεν ήταν τάση. Δεν ήταν συλλογή. Δεν ήταν εμπόρευμα. Ήταν πράξη αγάπης και σιωπηλού στυλ.
Ο Hubert de Givenchy, ο αριστοκράτης της γαλλικής ραπτικής, και ο Philippe Venet, ο διακριτικός αλλά πανέξυπνος σύντροφος και συνεργάτης του, μοιράστηκαν πολλά: κατοικίες, ατελιέ, φίλους, ταξίδια — και μια αίσθηση μέτρου. Στα καλοκαίρια τους στο Cap Ferrat ή στην εξοχή της Νορμανδίας, όταν τα ρούχα χαλάρωναν και οι προσκλήσεις είχαν γεύση αλατιού και γρανίτας, οι δυο τους σχεδίαζαν ψάθινες τσάντες. Όχι για το κατάστημα, αλλά για τη ζωή τους.
Τις υπέγραφαν με τα μικρά τους ονόματα ή με monograms: “H.G.” ή “Venet”, άλλοτε κεντημένα, άλλοτε ζωγραφισμένα με το χέρι. Οι γραμμές ήταν αυστηρές, σχεδόν γεωμετρικές – μα η υφή παρέμενε ακατέργαστη, σαν να σε καλούσε να την αγγίξεις με αλάτι στα δάχτυλα.
Δεν πωλούνταν. Δεν φωτογραφίζονταν. Δεν αρχειοθετήθηκαν. Μόνο κάποιοι φίλοι είχαν τη χαρά να λάβουν ένα τέτοιο κομμάτι — η Audrey Hepburn, η Countess de Ribes, η Marella Agnelli, ο Bunny Mellon. Αν τις έβλεπες με ψάθινη τσάντα με καλλιγραφικό “H”, ήξερες: δεν ήταν απλώς φίλη του Hubert. Ήταν μέσα στον κύκλο.
Οι τσάντες αυτές υπήρξαν — όπως και η σχέση τους — εκτός συστήματος, εκτός show, εκτός hype. Αποτέλεσαν, με τον τρόπο τους, το πρώτο σημάδι ότι η haute couture δεν είναι μόνο για το κόκκινο χαλί, αλλά και για το καλάθι του πικνίκ.
Και, ειρωνικά, αυτή η ιδιωτική τους “συλλογή” προανήγγειλε κάτι που η μόδα μόλις τώρα φαίνεται να ανακαλύπτει ξανά: ότι η πολυτέλεια δεν βρίσκεται στο έντονο branding, αλλά στη διακριτική πρόθεση — και στο να φτιάχνεις κάτι μόνο για εκείνους που αγαπάς.
Δεν ήταν ποτέ για πώληση· ήταν όμως ένδειξη στιλιστικής παιδείας. Έμοιαζαν με καλάθια λαϊκής, αλλά είχαν τη σιλουέτα ενός αντικειμένου τέχνης. Ήταν η πρώτη φορά που η haute couture αγκάλιασε το “πρόχειρο”, επαναπροσδιορίζοντας το ως εκλέπτυνση.
Αυτές οι δημιουργίες παραμένουν σπάνιες, σχεδόν μυθικές — ένα fashion μυστικό για λίγους. Κάποιοι λένε πως η Céline, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, εμπνεύστηκε από εκείνα τα σχέδια όταν επανέφερε τις raffia bags με λευκό καμβά και δερμάτινα λουριά.
Από την ανάμνηση στην επανερμηνεία: Η νέα ψάθα με παλιά ψυχή
Σήμερα, η πολυτέλεια μετριέται αλλιώς: όχι σε ετικέτες, αλλά σε χειροποίητη ύφανση, πλέξη που κρατά μνήμες και σιωπηλό χαρακτήρα. Η Bottega Veneta προτείνει μια raffia τσάντα με δομή γεωμετρική και σακουλάκι από οργανικό λινό, σχεδιασμένη για να τη νιώθεις χωρίς να τη δείχνεις.
Η Celine, αρχιτεκτονική και ανάλαφρη, ακουμπά τη σιλουέτα του καλοκαιριού με χαμόγελο – σαν να την κράτησε κάποτε η Marella Agnelli.
Η Loewe επιμένει στη βιωσιμότητα και στη γυναικεία συνεργασία: κάθε tote πλέκεται από γυναίκες σε κοινότητες της Γαλικίας, και αντέχει όσο η ανάμνηση από ένα Riviera πρωινό ή από ένα ήσυχο μεσημέρι στο Μύκονο στον Άγιο Σώστη, με την αλμύρα να ακουμπά την ψάθα όπως το φως ακουμπά το δέρμα.
Στην άλλη άκρη, η Khaite: με raffia πλεγμένο στο χέρι, η τσάντα δεν επιβάλλεται, δεν εντυπωσιάζει — απλώς υπηρετεί. Είναι για εκείνη που τα έχει όλα και δεν χρειάζεται να το πει.
Διαβάστε επίσης: Πώς να επιλέξετε τις ταξιδιωτικές αποσκευές των διακοπών σας
