Ο Σωτήρης Δανέζης έχει εργαστεί πολλά χρόνια ως πολεμικός ανταποκριτής και έχει φτάσει για τις ανάγκες του ρεπορτάζ μέχρι το Αφγανιστάν. Όσα έχει δει και ζήσει τον κάνουν να πιστεύει ότι από τύχη επέστρεψε. Μέσα από μία ανάρτησή του στο Facebook και με αφορμή την τελευταία εξέλιξη με τους Ταλιμπάν να ανακαταλαμβάνουν την εξουσία, περιγράφει όσα έζησε στα τρία του ταξίδια στην ασιατική χώρα, το 2001, το 2003 και το 2006.
«Την πρώτη φορά, τις εβδομάδες μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου, έφυγα από τα ερείπια των Δίδυμων Πύργων και βρέθηκα στο Ουζμπεκιστάν και στο Τατζικιστάν. Με ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος, αντίκα της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, πέρασα στο Αφγανιστάν. Θα ακολουθούσα τους Μουτζαχεντίν μαχητές της “Βόρειας Συμμαχίας”, που πολεμούσαν τους Ταλιμπάν, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Καμπούλ», περιγράφει ο δημοσιογράφος.
«Στη διαδρομή για το Anjuman Pass (4.500 μέτρα υψόμετρο), στην οροσειρά Hindu Kush, το πρώτο βράδυ σε αυτή τη μυστηριώδη και απομονωμένη χώρα, το αυτοκίνητό μας έφυγε σε γκρεμό, αναποδογύρισε και βυθίστηκε σε ένα ποτάμι. Παλέψαμε για να απεγκλωβιστούμε και να σωθούμε από τα ορμητικά νερά.
Οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί είχαν ήδη αρχίσει. Η αφγανική πρωτεύουσα θα περνούσε στον έλεγχο της διεθνούς συμμαχίας σε λίγες εβδομάδες.
Οι Ταλιμπάν, γέννημα θρέμμα των Πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών, υποχώρησαν ανατολικά στις σπηλιές της Tora Bora, στην οροσειρά Spin Ghar και χάθηκαν στο Waziristan, στις αχαρτογράφητες περιοχές των φυλών (tribal areas). Ήταν σαν να άνοιξε η γη και να τους κατάπιε.
Στο τρίτο μου ταξίδι, πέντε χρόνια αργότερα, οι Αμερικανοί έλεγαν πως αυτός ο πόλεμος θα κερδηθεί. Μιλούσαν για στρατηγικές προσέγγισης και αναπτυξιακά έργα που θα κέρδιζαν το μυαλό και την καρδιά του Αφγανικού λαού. Πίστευαν πως με τον νεοσύστατο Αφγανικό στρατό θα εξουδετέρωναν τους πυρήνες των Ταλιμπάν που πολλαπλασιάζονταν σε διάφορες επαρχίες της χώρας, αυξάνοντας την επιρροή τους στον τοπικό πληθυσμό. “Θέμα χρόνου”, έλεγαν πως ήταν και η επίτευξη του κορυφαίου στόχου, να βρούν τον Οσάμα Μπιν Λάντεν. Μόνο σε αυτό έπεσαν μέσα.
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2006, ανήμερα της μαύρης επετείου, οι Ταλιμπάν μας έστησαν ενέδρα στην επαρχία Ghazni. Αυτή η αποστολή λίγο έλειψε να μας στοιχίσει τη ζωή. Ήμασταν ενσωματωμένοι στην 10th Mountain Division, σε μία αμερικανική στρατιωτική μονάδα πρώτης γραμμής, σε επιχείρηση κατά των ισλαμιστών ανταρτών.
Από τότε, στρατωτικοί και αναλυτές συνομολογούσαν κατ’ ιδίαν πως υπάρχουν προβλήματα και σοβαρά εμπόδια: η διαφθορά της ξενόφερτης αφγανικής ελίτ που κυβερνούσε μέχρι τα περίχωρα της Καμπούλ, οι αυταρχικοί και εξίσου διεφθαρμένοι τοπικοί πολέμαρχοι, τα λιβάδια της παπαρούνας που άνθιζαν ξανά, οι ΜΚΟ που ξόδευαν αμύθητα ποσά σε αυτοκίνητα και ενοίκια σπιτιών, εκτοξεύοντας τον πληθωρισμό και τινάζοντας στον αέρα την αφγανική οικονομία, οι ξένοι στρατοί που στα μάτια των ντόπιων δεν ήταν τίποτα περισσότερο από εισβολείς και ορδές απίστων, ο φόβος και ο τρόμος των απλών Αφγανών μπροστά τους Ταλιμπάν.
Όλα τα σημάδια ήταν εκεί. Ελάχιστοι τα αναγνώριζαν, ακόμα λιγότεροι τολμούσαν να παραδεχτούν ότι η Δημοκρατία δεν είναι εξαγώγιμο προϊόν, ότι δεν έρχεται από την κάννη των όπλων, ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν ευδοκιμούν στον ισλαμικό κόσμο, ότι η αποτυχημένη δυτική παρέμβαση δρομολογούσε την αργή, σταθερή και εφιαλτική επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία».
«Σήμερα, μέσα σε μία μέρα, το ρολόι του χρόνου στο Αφγανιστάν γύρισε 20 χρόνια πίσω», κλείνει την περιγραφή του ενώ σημειώνει ένα ντοκιμαντέρ που δημιούργησε μαζί με την ομάδα του τον Σεπτέμβρη του 2006 και θεωρεί ότι «κατέγραψε την έναρξη αυτής της αντίστροφης μέτρησης που οδήγησε στα σημερινά γεγονότα».
Μπορείτε να δείτε το ντοκιμαντέρ στο κανάλι του Σωτήρη Δανέζη στο YouTube. Ο δημοσιογράφος, ο οποίος κάλυψε, ως απεσταλμένος του Mega, την εισβολή των Αμερικανών το 2001, βρέθηκε ενσωματωμένος στην αμερικανική 10η Ορεινή Μεραρχία και κατέγραψε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Ταλιμπάν στις ανατολικές επαρχίες. Ανήμερα της μαύρης επετείου της 11ης Σεπτεμβρίου η ομάδα των Αμερικανών στρατιωτών που ακολουθεί πέφτει σε ενέδρα των Ταλιμπάν…
