Κάθε εβδομάδα ο Ψυχοθεραπευτής/Σεξολόγος Dr. Γιώργος Λάγιος απαντά στις ερωτήσεις των αναγνωστών στο περιοδικό ΟΚ!
Η ερώτηση της Ευρυδίκης
«Είμαι 34 ετών και δεν έχω παντρευτεί ποτέ. Έχω κάνει κάποιες σχέσεις στη ζωή μου αλλά οι σεξουαλικές εμπειρίες μου είναι πολύ περισσότερες. Για την ακρίβεια, μπορεί να έχω έως και τρεις ερωτικές συνευρέσεις την ημέρα, ακόμα και με διαφορετικούς άντρες. Δεν έχω πάντα οργασμό αλλά η ζωή μου, η καθημερινότητά μου παραδέχομαι ότι κινούνται γύρω από το σεξ και δύσκολα μπορώ να επενδύσω συναισθηματικά σε κάποιον αφού ξέρω ότι θα τον απατήσω. Η κολλητή μου λέει ότι το πρόβλημά μου είναι ιατρικό. Δεν θέλω να ντρέπομαι για αυτό που κάνω, από την άλλη με κάνουν να νιώθω ότι δεν είναι υγιές».
Η απάντηση του ειδικού
Αγαπητή Ευρυδίκη,
Αυτό που μου αναφέρεις σχετίζεται με την υπερσεξουαλικότητα. Κάποιοι την ονομάζουν ψυχαναγκαστική σεξουαλική διαταραχή και κάποιοι σεξουαλικό εθισμό. Υπάρχει μεγάλη διαφωνία στο αν πρέπει να λέγεται εθισμός μια τέτοια συμπεριφορά, όπως θα δούμε παρακάτω. Οι συμπεριφορικοί εθισμοί έχουν συνήθως τη ρίζα τους σε παιδικά τραύματα κακοποίησης, αλλά δεν είναι απαραίτητο.
Για να κατανοήσουμε τι είναι αυτή η σεξουαλική συμπεριφορά, θα πρέπει να αναφερθούμε στο
πώς παρεμβαίνει στη λειτουργικότητά μας. Για παράδειγμα, κανένας δεν μπορεί να σου πει ότι έχεις πρόβλημα εκτός αν εσύ, και μόνο εσύ, θεωρείς πως είναι πρόβλημα για σένα. Το να έχει κάποιος πολλές συνευρέσεις τη μέρα, ακόμα και με διαφορετικούς άντρες, όσο υπάρχει συναίνεση, σεβασμός και ασφάλεια, δεν είναι πρόβλημα από μόνο του.
Αν όμως διακρίνεις μια ανικανότητα στο να μπορέσεις να δαμάσεις την παρόρμησή σου, ενώ αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορείς να έχεις μια κανονική ρομαντική σχέση όπως θα ήθελες ή ακόμα και το να μην είσαι σωστή στις υποχρεώσεις σου ή και να σου δημιουργεί μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, τότε, ναι, αυτό θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι ψυχαναγκαστική σεξουαλική διαταραχή.
Αυτό το οποίο μας δίνει το σήμα της διαταραχής είναι η ανικανότητα να ελέγξουμε τη συμπεριφορά μας. Οι σκέψεις μας, οι παρορμήσεις μας και οι φαντασιώσεις μας είναι τόσο έντονες που αναγκαζόμαστε να προβούμε σε κάποια συμπεριφορά για να νιώσουμε ηδονή και ανακούφιση. Αυτό όμως δυστυχώς δημιουργεί περισσότερα αρνητικά συναισθήματα, όπως ντροπή. Έχοντας λοιπόν την ανάγκη να ξεφύγουμε πάλι από ένα αρνητικό συναίσθημα καταφεύγουμε σε σεξουαλικές συμπεριφορές. Αυτός ο φαύλος κύκλος είναι ουσιαστικά μια συνεχής τάση να δραπετεύσουμε από κάτι που μας δημιουργεί δυσφορία.
Έχοντας πει αυτά πάμε λίγο να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι στη δική σου περίπτωση.
Δεν είναι ανησυχητικό να μην έχεις κάθε φορά οργασμό, ούτε είναι ανησυχητικό το να έχεις συχνές ερωτικές συνευρέσεις. Εκεί που ξεκινάει μια ανησυχία είναι ότι ίσως η ζωή σου κινείται γύρω από το σεξ και, με τον τρόπο που το αναφέρεις, παραμελείς άλλες πτυχές της, που είναι εξίσου
σημαντικές, όπως η δουλειά σου, η κοινωνική σου ζωή και οτιδήποτε άλλο θεωρείς εσύ σημαντικό.
Ένα άλλο κομμάτι είναι το γεγονός ότι έχεις συνευρέσεις με διαφορετικούς άντρες. Εδώ το μοναδικό που θα παρατηρήσω είναι το αν προσέχεις και παίρνεις όλα τα μέτρα ασφαλείας για την υγεία σου. Αν χρησιμοποιείς προφυλακτικό κι αν δεν παίρνεις ρίσκα, όπως το να είσαι υπό την
επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών. Επίσης, αν αυτοί οι άνθρωποι είναι συνέχεια παντελώς άγνωστοι, δημιουργεί μια συνθήκη που έχει ρίσκο. Αν δεν υπάρχουν αυτές οι συνθήκες, τότε εγώ δεν θα κάνω τον ηθικολόγο.
Θα σου πρότεινα να δεις οπωσδήποτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας που να ασχολείται συγκεκριμένα με τη σεξολογία ώστε να διερευνήσεις μαζί του τι σημαίνει για εσένα αυτή η έντονη σεξουαλικότητα και αν σου δημιουργεί οποιοδήποτε πρόβλημα στη ζωή σου. Στις περιπτώσεις υπερσεξουαλικότητας το group therapy βοηθάει πάρα πολύ. Ειδικά στην Αμερική είναι πολύ διαδεδομένο. Αν και η λέξη «εθισμός» είναι μια δύσκολη λέξη για το συγκεκριμένο θέμα, τα χαρακτηριστικά που έχει, όπως τα συμπτώματα στέρησης ή η δημιουργία ανοχής γύρω από τις σεξουαλικές συμπεριφορές, καταδεικνύουν πως ένας συμπεριφορικός εθισμός πάντα κρύβει από πίσω ένα τραύμα και συνήθως χρειάζεται σοβαρή αφοσίωση για να ξεφύγουμε από αυτό τον φαύλο κύκλο.
Τέλος, θα ήθελα να σκεφτείς το εξής: Θα ήθελες να κάνεις μια αποκλειστική και ρομαντική σχέση; Στερείσαι μια τέτοια κατάσταση λόγω των έντονων και παρεμβατικών σκέψεων; Είναι τόσο αχαλίνωτη η παρόρμησή σου που δεν σου επιτρέπει κάτι το οποίο επιζητάς; Υπάρχει περίπτωση να είσαι OK με αυτό τον τρόπο ζωής και να μη σου λείπει κάτι;
Αυτές οι απαντήσεις θα σε οδηγήσουν στο αν είναι μια πολύ καλή στιγμή να συζητήσεις αυτά τα θέματα με κάποιον ειδικό: το σεξ με υγεία και κομμάτι του ευ ζην. Όταν όμως το χρησιμοποιούμε με λάθος τρόπο, για να αποδράσουμε από τα προβλήματα της καθημερινότητάς μας και του
παρελθόντος μας, τότε μιλάμε για μια ξεκάθαρη διαταραχή.
Πρώτη δημοσίευση στο τεύχος 943 του περιοδικού ΟΚ!
